Büyük kriz! 22 milyar dolarlık uçak siparişini iptal ediyor

29 Ekim günü Endonezyalı Lion Air’e ait 610 sefer sayılı Boeing 737 Max uçağının kalkıştan 13 dakika sonra düşmesi ve 189 kişinin hayatını kaybetmesinin ardından iki şirket arasındaki gerilim tırmanıyor. Kazanın nedeni olarak bakım sorunlarının gösterilmesi Lion Air kurucusu Rusdi Kirana, 22 milyar dolar değerindeki 188 siparişi iptal edeceğini söyledi.

1000 uçaklık filoya ulaşarak dünyanın en büyük filosuna sahip havayolu şirketi olmak isteyen Endonezya merkezli Lion Air, ekim ayından yaşanan uçak kazasının ardından dünyanın en büyük iki üreticisinden biri olan Boeing’in tavrına kızarak 22 milyar dolarlık siparişi iptal etti.

Endonezya’nın en büyük havayolu firması olan Lion Air’in kurucu ortağı Rusdi Kirana, 189 kişinin ölümüyle sonuçlanan kazanın ardından Şikago merkezli Boeing’in kendilerini töhmet altında bıraktığını belirtti.

Bloomberg ile yaptığı röportajda, 2 aylık Boeing üretimi 737 Max tipi jetin düşmesinin ardından Boeing’in meseleyi yönetme şeklini adil bulmadığını belirten Kirana, “Çok uygunsuz ve kurnazcaydı, etikten yoksundu. Bunu en büyük müşterilerinden birine yaptılar ve bizim uçağımızın bakımını doğru dürüst yapamadığımız imajını yarattılar.” dedi

Hatırlanacağı üzere, 29 Ekim tarihinde başkent Jakarta’dan Pangkal Pinang seferini yapmak için havalanan uçak, kalkıştan 13 dakika sonra düşmüştü.

BAKIM ONARIM HATASI VURGUSU

Endonezya Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı güvenlik komisyonunun hazırladığı ön rapor bakım sorunlarını detaylandırmış ve irtifa kaybına yönelik alarm sistemlerinin yarattığı karışıklığa dikkat çekerek Lion Air’in güvenlik protokolünü geliştirmesini belirtmişti.

Boeing de uzun bir açıklama yayımlayarak, isim vermeden 737 Max uçağındaki bir sensörden gelen hatalı veriyle aktive edilen yeni bir sisteme üstü kapalı atıfta bulunmuştu. Boeing, yazılımın sürekli olarak uçağın burnunu öne yatırdığını ve pilotların da alarm keşmekeşi içerisinde kontrolü sağlamaya uğraş verdiğini belirtmişti.

MÜNHASIRAN İPTAL OLMAZ

Kirana bu açıklamalar sonrasında 22 milyar dolar değerindeki 250 civarındaki Boeing siparişinin iptal edileceğini açıkladı. Boeing’in web sitesine göre Lion Air’in 188 resmi siparişi bulunuyor.

Boeing CEO’su Muilenburg, bunun zor bir durum olduğunu ve büyük saygı duydukları müşterileri Lion Air ile sürekli iletiim halinde olduklarını belirtti. Muilenburg, söz konusu siparişlerin uzun vadeli olduğunu belirterek “İki tarafın da münhasıran iptal edebileceği şeyler değil.” ifadelerini kullandı.

Uzmanlar ise bu boyutta bir sipariş iptaliyle ilgili Asyalı taşıyıcının sorun yaşayacağını belirtiyor. Piyaada Max talebinin güçlü olduğu belirtilirken, Airbus ve Boeing’in dar koridor uçak kapasitesinin 2020 başına kadat satıldığını ve 190 uçaklık pozisyona sahip olmak isteyen pek çok havayolu şirketi olacağını belirtiyor.

Bloomberg’e konuşan Los Angeles merkezli Air Lease’in CEO’su John Plueger, ölümcül bir rekabetin yaşandığı güneydoğu Asya pazarında Lion’ın tüm uçaklara ihtiyacı olduğu görüşünde.